Frequente vragen

Ik zie me niet met zoveel mensen samen leven op die manier
Dit lijkt me een doorsnee reactie van elkeen opgegroeid in een westerse cultuur. We hebben misschien een goed idee van hoe het einddoel er uit zou zien, de weg er naar is onbetreden en dus zonder garanties van succes. Eén ding lijkt me wel duidelijk en dat is dat forceren counterproductief is. Elkeen zal voor zich wel aanvoelen tot hoever het gezellig blijft en ik vertrouw erop dat op termijn, naarmate de MOE evolueert, meer en meer leden minder nood zullen voelen zich zelf te beschermen en zich dan vrijer zullen voelen om intiemer in te spelen op elkaar. En dan met perioden weer niet. Wat 10.000 jaren nam om te ontwrichten zal zijn tijd wel nemen om terug in de plooi te komen. Dit zal des te sneller in orde komen naarmate we er onze tijd voor nemen. We hebben haast doch zonder overhaasting. Ons wezen zal wel herstelmechanismen in gang zetten op elk hun eigen ritme.

Ik wil het beste voor mijn kind.
ls ge moogt kiezen tussen een slim kind, een succesvol kind of een gelukkig kind en ge moogt maar één keuze maken wat kiest ge? Iedereen kiest voor een gelukkig kind.
Als ik dan zeg dat een gelukkig kind meer kans maakt om slim te zijn met wat het kind van de natuur aan intelligentie heeft meegekregen en dat een gelukkig kind meer kans maakt om succes te hebben. Dan rest de vraag wat maakt mijn kind gelukkig?

Wat maakt mijn kind gelukkig?
Van de tien wetenschappelijk gefundeerde antwoorden op die vraag welke Time magazine behandelde stond bovenaan dat als de mama gelukkig is het kind gelukkig is. Een MOE is waar mama's het gelukkigst zouden kunnen zijn. En volgens de natuur van de mens kunnen ze dat moeilijk alleen en gemakkelijker met andere mama's en hun kinderen erbij.

Ik verdraag sommige kinderen van andere moeders niet
In onze contreien ervaart waarschijnlijk elke moeder dat. Wij zijn niet samen opgebracht binnen een cultuur welke voor ons op maat was geëvolueerd over de laatste miljoen jaren. Zodus hebben we reflexen en manieren van doen geleerd die bij wijlen een antipathie opwekken. Het is niet zeker dat gedurende de zelfs langdurige acclimatisatie fase in een MOE dit buikgevoel verdwijnt of dragelijk wordt. Zelfs bij jager/verzamelaars is geconstateerd dat er een vrij groot verloop was tussen verschillende grootfamilies die in een zelfde streek rondwaarden. Genetisch zal dit wel zijn voordeel gehad hebben. Het maakt ook duidelijk dat de leefbaarheid van MOE's mee bepaald wordt door de beschikbaarheid van andere MOE's om naar te verhuizen en van "lucht" te veranderen.

Ik verdraag soms niet hoe andere moeders met mijn kinderen omgaan
De mens is geëvolueerd in een maatschappij waarbij normen en waarden zeer uniform waren tussen de verschillende grootfamilies. Het gedrag was veel meer voorspelbaar zelfs over eeuwen heen. Deze homogeneiteit zijn we steeds sneller kwijt zodat normen en waarden hemelsbreed kunnen verschillen zelfs tussen de meest naaste buren. Zodus behandelen we kinderen op een verschillende manier vanuit andere inzichten over wat nu een opvoeding zou moeten zijn. Daarom zijn de MOE's sterk geënt op het "Continuum Concept" (zie verwijzing op de pagina "Achtergrond"). Dat concept gaat terug naar hoe de vriendelijkste onder de volkeren met hun kinderen omgaan. Eén van de basisprincipes van de MOE's is dan ook dat in geval van verwarring of vast zitten, de wijze raad van Scott Noelle wordt ingeroepen (zie op de pagina "Doen mee"). Hij is baanbrekend als erfenisvoortzetter van het "Continuum Concept" en als praktisch ingestelde social re-engineer beschikbaar als familiecoach.

Wanneer start MOE daadwerkelijk op?
Dit initiatief is nog erg jong maar zodra een half dozijn mama's zich met elkaar verbinden kan een MOE van start gaan. Ondertussen kunnen de nodige voorbereidingen lopen en mama's elkaar vinden in een of andere opstartvorm die zich in stand kan houden. Volg de home page voor zulke initiatieven.

Kunnen enkel mama's met kinderen aansluiten?
Iedereen met de juiste moedergevoelens kan aansluiten omdat het fundament van MOE juist is het delen van de zorg voor de kinderen onder de mama's in de groep. Dus is een mix van ervaringen van toekomstige mama's, mama's met kinderen en mama's wiens kinderen reeds het nest zijn uitgevlogen ideaal.

Wat is de wetenschappelijke basis hiervoor?
De wetenschappelijke basis voor deze aanpak is te vinden in de studiedomeinen "attachment parenting" en "alloparenting". In het tabblad "Achtergrond" vind je de eerste referenties naar die studiedomeinen. Weet echter dat de grootste bron van inspiratie voor ons is de oorspronkelijke intïitie van mama's. De wetenschap kan helpen dit te kaderen doch is op zich helemaal onvoldoende om bepalend te zijn, zowel in de breedte van toepassing als in de diepgang van de causale verbanden. Gewoon het feit dat wetenschappelijke resultaten de intuïtie van menig mama kan bevestigen stelt al wat gerust.

Wat heeft dit te maken met feminisme?
Feminisme is niet de inspirerende gedachte voor het opzetten van MOE's. Wel inspirerend is de hypothese dat de nieuwe leefgemeenschap gebaseerd moet zijn op het sterkste sociaal instinct van de mens omdat we ervan uit gaan dat dit het minste aangetast is door onze neolithische cultuur. Tijd zal uitwijzen of het sterk genoeg zal zijn om de andere instincten terug te laten afstemmen op hun oorspronkelijke basis.

Het concept van matri-centrisme welke een basis vormde voor de tweede golf van feminisme kan wel inspirerend werken. Vooral de beschrijving van gebruiken en gewoonten van de Iroquois, bijvoorbeeld,  tekent een verfrissende manier van bestuur. In elk geval staan we sympathiek ten opzichte van het voorstel om het matri-centrisme te definieren niet als het bestuur van vrouwen over mannen maar als egalitaire gemeenschappen waarbij de moederlijn de familiale verbanden tussen de groepen bepaalt en die ook de verantwoordelijken aanduidt en terugroept.

En wat met mijn partner?
Omdat de MOE een vorm van matri-centrisme is, bepaalt elke moeder wie, tot wanneer en in welke mate haar partner betrokken wordt in de gemeenschap. De MOE vertrouwt op de collectieve intuïtie om de juiste personen uit te nodigen dit leven te delen. Some moet ik denken aan de boutade:" Mannen zijn voor mij als lucht. Maar zonder lucht kan ik niet leven" ;-)

En wat met intiem contact met mijn partner?
Vanuit het huidig model slapen vrouwen samen met de kinderen en apart van de mannen en jongens vanaf hun puberteit. Het moet zijn dat er daar buiten meer dan genoeg gelegenheid is om elkaar te vinden in betrekkelijke afzondering. Vergeet niet dat de zorg over de kinderen gedeeld wordt en dus steeds genoeg "kinderopvang" aanwezig is om even weg te glippen. Spijtig genoeg is er niet veel antropologisch materiaal om een natuurlijke norm van seksuele relaties uit te tekenen. Ik ga ervan uit dat als de fundamenten al goed zitten, dit zijn eigen zal uitwijzen. Voorts zijn er toch al een boel suggesties vanuit co-sleeping praktijken (zoals AP). Wat er ook van zij, is dit een te belangrijk aspect om aan het toeval over te laten.

Hoe gaat dat financieel?
Een MOE moet financieel gezond zijn. Aan de uitgave zijde verlaagt deze simpele vorm van samenleven merkelijk de kosten. Aan de inkomsten zijde gaat de MOE ervan uit dat de mama's daarnaast (letterlijk) een bedrijvigheid uitoefenen. Daarbij betalen de "jagers" een soort onderhoudsgeld aan de "verzamelaars" die bij de kinderen blijven. De jagers zijn de buitenhuis werkende vaders en die moeders die een professioneel leven in de "reguliere" maatschappij blijven uitbouwen. Alleenstaande moeders "verdienen" als het ware binnen de MOE een soort crèche-geld voor de zorg van de kinderen die biologisch niet de hare zijn. Dit laatste is echter enkel een juridisch onderscheid welke binnen de MOE zelf niet van tel is.

Wat als ik er uit wil stappen?
Iedereen staat vrij de MOE te verlaten. Dan is er een scheidingsregeling waarbij de bedoeling is dat een overeenkomstig aandeel in de meerwaarde van de MOE afgekocht wordt van diegene die de MOE verlaat. Dit moet toelaten dat moeders stelselmatig kapitaal opbouwen en toch met een soort spaarpot hun leven kunnen verder zetten in de "reguliere" maatschappij zo ze daarvoor zouden kiezen. Een alternatief is het startkapitaal onveranderd te houden en dividenten uit te reiken.

In hoeverre is dit ecologisch?
De MOE is alleen fanatiek over de opbouw van de juiste sociale relaties. Een eenvoudig groepsleven heeft automatisch gelukkige gevolgen voor het milieu. Doch, ecologische orthodoxie zal het afleggen tegen het rustig gezellig houden ondereen. Voor de rest zijn de adviezen van Steven Vromman hier goed van toepassing.

En wat als ik sterk godsdienstig ben?
Zolang uw praktijk niet in tegenspraak is met de grondbeginselen van de MOE en de leden niet in hun rechten benadeeld zijn staat het iedereen vrij te denken en doen wat ze verkiezen. Het is wel zo dat de meeste godsdiensten misschien, minder in hun mystiek dan wel in hun wereldlijk aspect, een erg dominerende inslag kunnen hebben. Dit laatste druist in tegen deze grondbeginselen.

Hoe zit dat contractueel?
De contracten zijn een kruising tussen een soort huwelijkscontract en die van leden die deel uitmaken van een vzw of gelijkaardige constructie (voor de Belgische jurisdictie). Er is ook overeenkomst met constructies welke kloostergemeenschappen opzetten. Koppels met een echt huwelijkscontract zouden best nagaan hoe die best wordt afgestemd op de situatie als lid van een MOE.

Hoe naief moet je daarvoor zijn?
Het is gezond sceptisch te zijn ten opzichte van een initiatief zoals dat van MOE. Het lijkt zo radicaal dat goed nadenken hierover geen overbodige luxe is. Veel van zulke initatieven zijn gekomen en zo goed als alle zijn in verloop van tijd gegaan. De reden waarom wij geloven dat dit initiatief wel zal slagen is dat de fundamenten concreet en aantoonbaar verbonden zijn aan de biologie van de mens. Dit maakt dat een MOE start met de beste basis om de verschillende hindernissen te nemen die zo een overgang vergen. Laten we het een gezonde, bezonnen en prettige vorm van naieviteit noemen.

Maken vrouwen ondereen niet te veel ruzie om dit te doen lukken?
Het is niet zeker dat vrouwen ondereen meer ruzie maken. En als dat dan nog zo zou zijn ligt dat waarschijnlijk aan de onverantwoord hoge stress dat onze huidige moderne maatschappij hen oplegt. Vrouwen hebben als mama's van hun kroost het miljoenen jaren met elkaar kunnen vinden. In de juiste omstandigheden zal dat vandaag even vanzelfsprekend worden dan toen.

Trouwens hebben vrouwen zich al meer dan eens verenigd om een ondersteunend sociaal stramien op te zetten, vooral in tijden van crisis dan. Het laatste voorbeeld is beschreven in single mothers unite in Vietbam

Een vrouw is toch meer dan een mama ?
Sinds het neoliticum worden vrouwen vaak herleid tot "productie-eenheden", zowel binnen het model van herders die uit waren op veel nageslacht als dat van landbouwers die hun land wilden bevolken met zoveel mogelijk landwerkers. Bij de oorspronkelijke homo sapiens is deze vraag even zinloos als vragen of de mens toch niet meer is dan zijn hart, of zijn ogen, of een ander stuk orgaan. In onze huidige maatschappij, als uitloper van de industriële revolutie, lijkt deze vraag echter heel logisch en verdelen de twee mogelijke antwoorden de mensen cultureel in twee kampen. Die elkaar bekampen. De vraag wordt dus vooral gesteld vanuit een houding van verdediging welke zeer begrijpelijk is gezien de eeuwenoude reductie van vrouwen tot louter voortplantingsmiddelen. Let wel, de MOE's zijn mama-centrisch doch dit vereist enkel het ontplooien van minstens een mama-gevoel vermits de biologie van de mama niet bepalend is voor de relaties noch de gevoelens. Zoals het homo sapiens past (lees over allomothering op de achtergrond bladzijde).
Als boutade, kan het antwoord op de vraag dat liefde tussen twee partners toch meer is dan sex beantwoord worden met een andere vraag: Is liefde zonder sex niet eerder uitzonderlijk?

We moeten kinderen toch harden tegen een harde maatschappij ?

"It's not our job to toughen our children up to face a cruel and heartless world. It's our job to raise children who will make the world a little less cruel and heartless.”

― L.R. KnostTwo Thousand Kisses a Day: Gentle Parenting Through the Ages and Stages

We mogen ons toch niet opsluiten voor de wereld ?
We mogen ons niet laten opsluiten voor een veilige wereld. Maar hoe veilig is deze wereld? In hoeveel delen van de wereld is het veilig voor een jonge vrouw alleen in het donker? Dus zijn die delen ook niet veilig voor kinderen.

De MOE is opgesteld als een omgekeerde zoo, als het ware: buiten de MOE "it is a zoo out there": de levensomstandigheden zijn kaduuk. Binnen de MOE wordt er zorg besteed om de juiste verhoudingen, ten minste, onder de mensen te herstellen. Zonder een vorm van afscheiding wordt die "safe haven" zo niet letterlijk dan wel cultureel onder de voet gelopen.

Maar de vraag is ook een uiting van de drang naar wijdsheid welke bij elk "dier" aan de top van de voedselpiramide (niet te verwarren met de gezonde voedingspiramide ;-) leeft. Homo sapiens is gemaakt om veel ruimte te hebben in tientallen vierkante kilometers. Dus die drang is juist. Daarom is het wenselijk om de MOE's in landelijke omgevingen in te planten of als nomadengroep in te richten.

Dit is percies een voorbereiding voor leven op Mars
Het is zeker dat dit een goede voorbereiding vergt. Met dat verschil is dat wij vandaag, zonder het goed te beseffen, al in een Martiaanse wereld leven welke niet aangepast is aan onze natuur. De voorbereiding is er om terug onze aarde gewoon te worden zoals dit oorspronkelijk voor ons voorzien was.

Gaan we dan terug leven zoals de holbewoners?
De normen die nagestreefd worden zijn geïnspireerd van die van oorspronkelijke jager/verzamelaars. Deze inzichten vormen zowat de leidraad bij twijfel of verwarring. De toepassing ervan wordt echter gestuurd door de gezamenlijke creativiteit van de leden van de MOE. Het is dus niet de bedoeling om terug te gaan naar de paleolithische tijd maar wel de verhoudingen die toen golden tussen de belangrijke dingen des levens zo doorleefd mogelijk terug op te bouwen.

Als sociale basis is gekozen voor een matri-centrische groep die de zorg over de kinderen onder elkaar delen. De basisactiviteiten zijn die om in directe levensonderhoud te voorzien en dit zoveel mogelijk vanuit de activiteiten van de MOE zelf doch zonder iets te forceren: Dit is voedsel kweken, oogsten en koken, beschutting en bewoning,  kleding en versiering,.. het "simpele" huishouden welke niet als klussen wordt opgevat doch als dagelijkse routine waarrond de groep gezellig samen is.

En wat met een ecologisch verantwoord huizen?
De basisinstelling is een duurzaam levenscomfort eerder dan het geconcentreerd streven naar hoogstaande sociale en ecologische idealen. Het wordt dus geen oefening in doorbijten en volharden. Gezelligheid wint ten allen tijde van orthodoxie. In de praktijk, zou dit trowuens wel eens sneller resultaten kunnen geven.

Welke bron van inkomsten kan een MOE aanboren?
De verschijningsvorm van een MOE zal vooral bepaald worden door de manier waarop in het extra
levensonderhoud wordt voorzien. We mogen ook aannemen dat de inherente sociale sterkten van een MOE een voor de hand liggende bron van inkomsten kunnen uitmaken. Uw verbeelding is minstens zo rijk als de mijne. Zo gewoon uit het hoofd kan ik mij goed inbeelden dat er MOE's zullen zijn die een gevoelsmatige en bedrijfsmatige evenwichtige combinatie maken van:
  • huisverzorging- en andere dienstverlening aan bejaarden
  • residentiële revalidatie aan patiënten
  • een pension voor depressieve mensen
  • crèches voor externe kinderen van uithuizige ouders
  • oppas voor kinderen welke die dag wegens ziekte niet naar school kunnen
  • externe kinderen in moeilijkheden in hun midden opnemen om ze tot rust te laten komen
  • het organiseren van kampen om kinderen van hun computerspellenverslaving af te helpen
  • natuurtochten voor externe kinderen opzetten
  • een contract research organisatie voor de monitoring van klinische studies
  • een helpdesk
  • een advokatenpraktijk
  • een methodeschool met internaat
  • als ambachtelijke kunstenaars
  • aan perm cultuur doen 
  • gespecialiseerd zijn in de verbouwing van arbeidsintensieve hoogwaardige gewassen
  • paradegroep en attractie voor stoeten en volksevenementen
  • rondtrekkend theatergroep
  • als herders kudden hoeden
  • als vissers de kusten afvaren
  • als traders op zee vrachten afleveren tussen moeilijker te bereiken plaatsen
  • als rondtrekkende bouwers ambachtelijke gebouwen optrekken of restaureren
  • als rondtrekkende nomaden natuurparken behoeden tegen stropers
  • als circusartiesten rondtrekken
  • bossen beheren om ze te beschermen tegen branden
  • als parkwachters de verhouding tussen de wilde dieren in het park en de commerciële kuddes daarbuiten sturen
  • streken ontdoen van toeristenafval
  • olievervuiling aan de kusten opruimen
  • ...
Waarom wordt dit initiatief nu door een man getrokken?
Lastige vraag. Laat me het voorlopig houden op een onuitgesproken bede vanuit de wijsheid van mijn moeder.

Ik wil dat mijn kinderen veel mensen leren kennen om klaar te zijn voor deze wereld.
Ik wil dat mijn kinderen veel mensen leren kennen om klaar te zijn voor deze wereld.

Wat wilt "Terug naar de toekomst van ons gelukkig verleden" nu zeggen?
Dit is overgenomen van de Nederlandstalige vertaling van het "Continuum Concept" van Liedloff. Van zo ongeveer 3 miljoen jaren geleden leefde de mens in evenwicht binnen de niche in de natuur waarin de evolutie deze soort plaatste. In dit verleden was de mens gelukkig in die zin dat zij aangepast was aan de heersende levensomstandigheden. De dagelijkse stress was er een die de mens aankon en welke nodig was om te gaan jagen, voedsel te verzamelen etc... in het vertrouwen dat dit succesvol ging zijn. Het was dus meer een anticipatie van het plezier te slagen.

Sinds de landbouwrevolutie zo een 10.000 jaren geleden is de mens stelselmatig zijn levensomstandigheden aan het veranderen, zo snel dat zijn genetisch materiaal niet kan volgen om de nodige biologische aanpassingen ook aan het lichaam uit te voeren. Dit maakt dat we steeds meer uit synchronisatie leven met onze chromosomen. Dit geeft stress en spanning van de verschillende systemen in de mens zowel op lichamelijk, geestelijk als spiritueel vlak met alle gevolgen van dien. Die spanningen maken we allemaal dagdagelijks mee en tegen beter weten in beschouwen we dat als normaal omdat zo goed als iedereen rondom ons er onderhevig aan is.

Nu dat we dank zij de wetenschap samen met ons oorspronkelijk intuïtief aanvoelen al een goed idee hebben wat die oorspronkelijk verhoudingen zijn, kunnen we sinds kort, stap voor stap, dit evenwicht, welk in ons verleden gold, terug herwinnen.